Nid yw unrhyw fath o gamymddygiad, ymosodiad nac aflonyddu rhywiol byth yn dderbyniol.
Os ydych chi’n meddwl eich bod chi wedi dioddef unrhyw fath o gamymddygiad rhywiol, gan gynnwys aflonyddu, ymosodiad neu drais, gall fod yn anodd gwybod beth i’w wneud na sut i deimlo.
Ni waeth ble roeddech chi neu beth roeddech chi’n ei wneud, beth roeddech chi’n ei wisgo neu’n ei ddweud, p’un a oeddech chi wedi meddwi neu dan ddylanwad cyffuriau, nid eich bai chi oedd hyn.
Ble i ddechrau
Os ydych chi’n meddwl eich bod chi wedi dioddef unrhyw fath o gamymddygiad rhywiol, gan gynnwys aflonyddu, ymosodiad neu drais, gall fod yn anodd gwybod beth i’w wneud na sut i deimlo.
Ni waeth ble roeddech chi neu beth roeddech chi’n ei wneud, beth roeddech chi’n ei wisgo neu’n ei ddweud, p’un a oeddech chi wedi meddwi neu dan ddylanwad cyffuriau, nid eich bai chi oedd hyn.
Ble i ddechrau
Ydych chi mewn perygl nawr?
· Os ydych chi mewn perygl nawr neu wedi’ch anafu’n ddifrifol, gallwch chi gysylltu â’r gwasanaethau brys drwy ffonio 999 (neu 112 ar ffôn symudol).
· Os ydych chi ar y campws, gallwch chi hefyd gysylltu â Gwasanaethau Diogelwch y Campws – drwy ffonio 333 o unrhyw ffôn fewnol , 01792513333 o ffôn symudol neu gan ddefnyddio’n ap SafeZone.
Os nad ydych chi mewn perygl nawr
• Dewch o hyd i fan diogel – Os oes digwyddiad newydd ddigwydd, ceisiwch ddod o hyd i rywle diogel.
• Dywedwch wrth eich hun – Weithiau, y person cyntaf mae’n rhaid i ddioddefwr ddatgelu iddo yw ei hun. Yn rhy aml, gall dioddefwyr fewnoli negeseuon megis doedd hi ddim “cynddrwg” neu rywsut mai nhw sydd ar fai.
• Ceisiwch siarad â rhywun – dylech chi ystyried gofyn i ffrind neu rywun rydych chi’n ymddiried ynddo aros gyda chi.
• Ceisiwch ofal meddygol – hyd yn oed os nad oes anafiadau amlwg neu dydych chi ddim am adrodd am yr ymosodiad i’r heddlu, mae’n bwysig i chi geisio gofal meddygol os yw’r ymosodiad newydd ddigwydd. Gallwn ni eich helpu chi gyda hyn drwy eich cyfeirio chi at y Ganolfan Ymateb i Ymosodiad Rhywiol lleol.
Beth i'w wneud nesaf
Os nad ydych chi mewn perygl nawr
• Dewch o hyd i fan diogel – Os oes digwyddiad newydd ddigwydd, ceisiwch ddod o hyd i rywle diogel.
• Dywedwch wrth eich hun – Weithiau, y person cyntaf mae’n rhaid i ddioddefwr ddatgelu iddo yw ei hun. Yn rhy aml, gall dioddefwyr fewnoli negeseuon megis doedd hi ddim “cynddrwg” neu rywsut mai nhw sydd ar fai.
• Ceisiwch siarad â rhywun – dylech chi ystyried gofyn i ffrind neu rywun rydych chi’n ymddiried ynddo aros gyda chi.
• Ceisiwch ofal meddygol – hyd yn oed os nad oes anafiadau amlwg neu dydych chi ddim am adrodd am yr ymosodiad i’r heddlu, mae’n bwysig i chi geisio gofal meddygol os yw’r ymosodiad newydd ddigwydd. Gallwn ni eich helpu chi gyda hyn drwy eich cyfeirio chi at y Ganolfan Ymateb i Ymosodiad Rhywiol lleol.
Beth i'w wneud nesaf
- Adrodd – Gall myfyrwyr adrodd am ddigwyddiad gan ddefnyddio offeryn Adrodd a Chymorth Prifysgol Abertawe. Gallwch chi ddewis gwneud hyn yn ddienw neu gallwch chi ddweud wrthym beth ddigwyddodd a gofyn am gymorth gan Swyddog Cyswllt Trais Rhywiol (SVLO).
*Sylwer, nid yw defnyddio’r offeryn adrodd a chymorth yn golygu bod cwyn ffurfiol wedi’i chyflwyno i’r Brifysgol am unrhyw unigolyn arall. Bydd eich Swyddog Cyswllt Trais Rhywiol yn gallu trafod hyn â chi’n fanylach.
- Cymorth – Os nad ydych chi’n barod i siarad â Swyddog Cyswllt Trais Rhywiol eto, darllenwch yr adrannau ‘pa gymorth sydd ar gael i mi?’ a Cwestiynau Cyffredin i gael rhagor o wybodaeth am gymorth.
Pethau eraill i’w hystyried
Tystiolaeth
Er y gall fod yn annifyr, os ydych chi wedi dioddef ymosodiad rhywiol, mae’n bwysig iawn i chi gadw unrhyw dystiolaeth a allai helpu’r heddlu yn eu hymchwiliadau.
Er mwyn i chi gadw tystiolaeth nes bod yr heddlu wedi cyrraedd, dylech chi geisio peidio â gwneud y canlynol:
- Defnyddio’r toiled neu daflu dillad isaf neu gynnyrch mislif
- Ymolchi, cael cawod neu fath, neu eillio
- Golchi eich dwylo
- Tynnu, golchi, taflu neu ddinistrio dillad roeddech chi’n eu gwisgo neu lieiniau gwely a thyweli a ddefnyddiwyd ar adeg y digwyddiad neu ar ôl y digwyddiad
- Yfed na bwyta unrhyw beth, gan gynnwys meddyginiaeth nad yw’n hanfodol
- Glanhau eich dannedd
- Smygu
- Tarfu ar y lleoliad na chaniatáu i bobl eraill neu anifeiliaid ddod i’r ardal lle bu’r digwyddiad, pan fo’n bosib.
Dylid cadw tystiolaeth nad yw’n ddiriaethol megis testunau perthnasol, negeseuon ar y cyfryngau cymdeithasol ac e-byst.
Meddyginiaeth a chyffuriau
Meddyginiaeth a chyffuriau
- Os ydych chi’n meddwl bod unrhyw fath o gyffur wedi cael ei roi i chi, y peth gorau i’w wneud yw cael eich profi o fewn 24 awr
- Os oes angen atal genhedlu brys arnoch chi, dylech chi gymryd y feddyginiaeth o fewn 72 awr
- Os hoffech chi gymryd cyffuriau atal HIV, dylech chi gymryd y feddyginiaeth o fewn 36 awr